Türkiye’nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6a hizmete alınıyor. CNN TÜRK Muhabiri Murat Bekmezci, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile detayları konuştu.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Dilerseniz hemen ilk soruyla başlamak istiyorum.
00:02Biz de izleyicilerimizin ancak çürden sormak istiyorum.
00:05TürkSat 6A nedir? Ne gibi faydaları olacak?
00:09TürkSat 6A artık hani dünyadaki haberleşmeyi sağlayabilmek için uzaya gönderdiğimiz uyduların bir parçasıdır.
00:20Özelliği nedir? Tabii böyle bir uyduyu dünyada üretebilen 11 ülkeden bir tanesi olduk.
00:26Yerli ve milli olarak biz bunu ürettik ve buradaki özellikle sivil ve askeri haberleşme noktasında artık %100 emniyette daha güvenli olmuş olacağız.
00:37Ve televizyon yayıncılığı noktasında da daha kaliteli bir televizyon yayıncılığı imkanına erişmiş olacağız.
00:44Efendim şunu da sormak istiyorum.
00:46TürkSat 6A'yı diğer uydulardan ayıran özelliği nedir?
00:49TürkSat 6A tabii hani yeni bir uydu ve bizim için hala hazırda Avrupa'nın önemli bir bölümü işte ülkemiz Orta Doğu ve bir miktarda Pasifi'yi kapsayan bir alanımız vardır.
01:05Ve yaklaşık 3,5 milyar insana hizmet verebiliyorduk, satabiliyorduk.
01:09Şimdi bununla beraber 6A ile Hindistan'ın tamamını Endonezya, Malezya ve Tayland'ı da kapsayarak 5 milyar insana erişmiş olacağız.
01:19Oralara hizmet satıp hizmet verme imkanına sahip olmuş olacağız.
01:24Ve hala hazırda da 6A'nın dışında uzayda görev yapan 5 tane uydumuzun da yedekleme sistemini 6A üzerinden hayata geçirmiş olacağız.
01:34Efendim uydu teknolojisi anlamında Türkiye'nin kapsama alanı genişledi diyebiliriz bu minvalde.
01:40Şunu söylemek, sormak istiyorum.
01:41TürkSat 6A'da süreç nasıl ilerledi?
01:45Bir kere yaklaşık 20 yıl diyebilirim.
01:48TürkSat 3A ile 3A'nın 2006 yılındaki üretim süreciyle 2008'de biz onu uzaya göndermiştik.
01:57Üretim süreciyle biz oradaki ihale şartnamemize, üretim süreçlerine Türk mühendislerinin katılımı ve gerekli eğitimlerin verilmesi noktasında başlattığımız bir süreç vardı.
02:11Artık ondan sonraki her uydu da yani 4A'da, 4B'de, 5A, 5B'de biz bu eğitimleri gördük.
02:17Ve artık bunu tasarlayabilecek, üretebilecek imkanlara, bilgiye, birikime sahip olduk.
02:24Ve TUSAŞ'ta Kahraman Kazan Tesislerinde kurduğumuz USET yani Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezimizde de bunun üretimini yaparak orada bir ekosistem oluşturmuş olduk.
02:39Efendim şu da oldukça önemli aslında, dünyada sadece 11 ülke kendi uydusunu üretebiliyor.
02:46Artık bu ülkelerden birisi de Türkiye oldu.
02:48Şunu merak ediyor olabilir izleyicilerimiz, Türkiye'nin bundan sonraki uzay hamlesindeki kızıl elması nedir?
02:55Bir kere hani TürkSat olarak baktığımız zaman yeni uydular üretmek.
03:01Hem kendimiz için hem de diğer ülkelere satabilmek için bunu üretmek.
03:06Bir taraftan da tabii ülkemizde işte alçak yörüngü uyduları.
03:10Şimdi bizim bu uydumuz işte kaç aşağı yukarı 40 bin kilometre mesafede dünyamızdan.
03:16Alçak yörüngü uyduları 600 ile 2 bin kilometre mesafede.
03:21Dolayısıyla bu noktada da Türkiye'de başlatılan çalışmalar var.
03:25Ve Fergane'nin başlattığı bir çalışma var.
03:27Biz de TürkSat olarak onlara müşavirlik yapıyoruz.
03:30Artık alçak yörüngü uydularında da bundan sonra hani dünyada söz sahibi olalım diye düşünüyoruz.
03:36Bir taraftan da uydu sayımızı artırarak bütün dünyada konumlama sistemlerine kadar daha fazla miktarda söz sahibi olalım istiyoruz.
03:46Efendim artık 6A hizmete alınacak biliyorsunuz milli uzay hamlesi kapsamında.
03:51Uzaya yönelik çalışmalar hız kazandı.
03:53Şunu da sormak istiyorum.
03:547A için çalışmalar başladı mı?
03:56Tabii tabii bunun projesine kafa yormaya başladık.
04:00Zaten bizim şu anda uzaya gönderip de devre dışı kalan 1A, 1C ve 2A uydularımız devre dışı kaldı.
04:0815 yıllık teorik bir ömürleri var tamamlayan devre dışı kalıyor.
04:13Mutlaka hem bu devre dışı kalanların mesela bakın 3A hemen önümde 2008'de fırlatmışız.
04:2017 yıldır hizmet ediyor.
04:22Onu muhtemelen bir 3 yıl daha kalan yakıtına göre hesaplıyoruz.
04:25Biz 3 yılda hizmet edeceğini düşünüyoruz.
04:27Dolayısıyla bunların yerine de yenilerini ikame etmemiz gerekir.
04:32Dolayısıyla uydu üretmeye ve kendi adımıza fırlatmaya ve işletmeye devam edeceğiz inşallah.
04:39Efendim Türk Saat 6A'nın dışında bir de Katar'la yürütülen bir çalışma var ki bu da 4B olarak geçiyor.
04:45Bu projenin detayları nedir peki?
04:474B'nin bir parçası olarak diyelim.
04:49Çünkü 4B uydumuz var ve bizim orada bir kapasite imkanımız var.
04:54Ve Katar'da bu noktada bizle beraber çünkü uzayda hakkınız olması lazım.
05:00Ben uydu yaptım fırlattım ya da uydu yapacağım fırlatacağım diyemiyorsunuz.
05:04Uluslararası Uzay Ajansı'nın size bir yörünge tahsis etmesi gerekir.
05:09Türkiye'de bu anlamda birçok yörüngeyle ilgili haklar kazanmıştı.
05:14O 4B'nin bulunduğu yörüngede de böyle bir hakkımız var.
05:17Onu Katar'la finansman tarafından karşılanması ve ortak kullanım alanın anlamında belli kapasiteler noktasında bir görüşmemiz var.
05:27Bir aşamaya geldik muhtemelen netleştirip oraya da bir uydu göndermemiz söz konusu olacak.
05:34Efendim şunu da sormak istiyorum.
05:36Türkiye gelişen teknolojiyi yakından takip ediyor.
05:39Bir diğer yandan da gençleri teknolojilerin zararlarından korumak için birbirinden farklı adımlar atıyor.
05:45Bu çalışmaların birisini de sizler yürütüyorsunuz.
05:47Sosyal medya düzenlemesi.
05:49Bu süreçte gelinen son durum nedir acaba?
05:51Tabi burada gençlerimizin koruma refleksiyle yürüttüğümüz bir çalışmadır.
05:57Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımız birincil olmak üzere diğer ilgili kurumlar bakanlıklarımızla da görüşüyoruz.
06:04Tabi ne düşündüğümüzü bu sosyal medya platformları sağlayıcılarıyla da istişare ediyoruz.
06:10Çünkü siz eğer pratikte uygulama imkanı olmayan bir karar alır, kanun çıkarırsanız uygulatamazsınız.
06:16Dolayısıyla onlarla da görüştük ve yakın zamanda da Instagram'ın bu tür uygulamalara başladığını söyleyebiliriz.
06:24Bu da bizim için memnuniyet verici.
06:26Hep merak edilen 16 yaş ya da 13 yaş grubu bizim düşüncemiz 13 ile 16 yaş arasında bebeğin izni, 13 yaşın altında da herhangi bir şekilde kullanmanın kısıtlanması üzerinedir.
06:40Burada hani kullanıcıyı nasıl tanımlayacak şeklinde bunu sosyal medya platformları sağlayıcılarının yükümlülüğüne bırakacağız.
06:49Ve muhtemelen şimdi denemelere başladılar yüz tanıma sistemiyle, kişisel verileri vermeksizin yüz tanıma sistemiyle bunu ve kullanıcı profiliyle bunu sağlayacaklar.
07:00Yani şöyle mi olacak? Yüz tanıma sistemiyle Instagram çocuğun 16 yaşından küçük veya büyük olduğunu tanımlayacak anladığım kadarıyla.
07:08Evet, evet. Tam böyle.
07:09Efendim şimdi bizleri izleyen çocuklar da vardır. Onların da bir diğer merak ettiği konu tabii ki oyun. Olmazsa olmazlar o oyun.
07:16Oyun denilince de onlar Roblox'a ilgi gösteriyor. Roblox'da son süreç nedir acaba?
07:20Onlarla görüşüyoruz. Biraz uzun atımlı görüşüyoruz. Yani buradaki doğrudan inisiyatifi kullanan bakanlık olarak, BTK olarak biz değildik.
07:29Bir hukuki süreç sonucunda erişime engel getirildi. Yani o aynı hukuki süreç sonucunda o erişime engel getirilme gerekçeleri ortadan kaldırılırsa,
07:39yani zararlı uygulamalar vesaireler tekrar o hukuki süreç sonucunda açmamış söz konusu olacak.
07:45Yoksa doğrudan bakanlık olarak bir inisiyatif sahibi olmadığımızı söyleyebilirim.
07:49Efendim son olarak da şunu sormak istiyorum. Bilindiği üzere Suriye'de Esed rejimi yıkıldı ve Türkiye tüm anlamıyla aslında Suriye'nin yeniden kalkınması için,
07:58yeniden inşası için elinden geleni ardına koymuyor. Taşın altına elinden geleni koyuyor.
08:03Ulaştırma Bakanlığı da Suriye'ye ilk uçak seferlerinin düzenlendiğini geçtiğimiz günlerde açıklamıştı.
08:09Gelinen son durum nedir Suriye ile ilişkilerde?
08:12Biz orada Cumhurbaşkanımızın bize talimatı, onların ayağa kalkabilmesi için gereken her neyse her alanda destek olacağız.
08:22Biz de havacılık, karayolu, demiryolu, denizcilik ve iletişim alanında muhataplarımızla görüşüyoruz.
08:28Bir kısım orada olan arkadaşlarımız var, bir kısım da günübirlik ya da belli tarih aralıklarında gidip geliyorlar.
08:34Şam Havalimanı'nda bir mesafe kat ettik ama tam uluslararası uçuşlara açılabilmesi için,
08:41yani muhtemelen Mayıs ayı sonuna kadar bazı sistemleri kurup onu sağlamış olacağız.
08:46Sonra Halep Havalimanı var, bir demir yolunun onarılması gündemimizde.
08:50Ama şunu asla gözden kaçırmamamız gerekir, hani savaştan çıkmış olan, bir devrim yapılmış olan ve kurumsal yapıları henüz oluşturulmamış olan muhatapımız var.
09:01Onun için istediğimiz hızda ilerlemiyor ama yakın takip ediyoruz.
09:06İnşallah her türlü destekle Suriye'ye ayağa kaldırma noktasında bir gayretimiz var.
09:11Efendim şimdi yayına başlamadan önce hemen arkamızdaki uydu, TürkSat Uydusu dikkatimi çektim.
09:17Çanak antenimiz evet.
09:18Evet, hikayesi nedir onu dinlemek isterim son olarak.
09:21Tabii, burası 15 Temmuz ayın darbe girişiminde darbecilerin hedef aldıkları yerden bir tanesiydi.
09:29Niye? Çünkü televizyon yayınlarının yürütüldüğü, aktarıldığı merkez burası.
09:34Öncelikle zaten içeri girmeleri noktasında bir çatışma oldu.
09:38İki tane arkadaşımız maalesef şehit oldu.
09:42Sonra içeri girdiklerinde yayını durdurma ile ilgili bizim arkadaşlarımıza baskı yaptılar.
09:49Arkadaşlarımız da bilinçli olarak bu yayının bir anda bir şartelle kapatılamayacağı, belli aşamalarının olduğu, onların gerçekleşmesi gerektiği noktasında onları oyaladılar.
09:59Onlar baktılar ki bu yayını biz kesemiyoruz, bunlar bizi oyalıyorlar.
10:03Boşaltın biz burayı vuracağız diyorlar.
10:06Ve boşaltıyorlar kendileri ve bizim arkadaşlar.
10:09Bunlar boşalttırıyorlar ve vuruyorlar.
10:11Ama biz burası aktif olan, kullanılan yer değildi.
10:15Biz yayınımıza devam ettik.
10:17Yani onları bir anlamda arkadaşlarımız sağ olsun kandırmış oldular.
10:20Ve burayı bir hasar verdiler, bombaladılar ama yayına bir zarar getiremediler.
10:25Efendim çok teşekkür ederiz.
10:27Sembolik bir uydunun önünde de tarihi bir yayın gerçekleştirdik.
10:31Çok sağ olun, çok teşekkür ederiz efendim.